Eikenprocessierups bij huisdieren: wat je moet weten

Wandel jij graag met je hond in het bos, komt je kat veel buiten of staat je paard in een omgeving met eikenbomen? Dan is het goed om alert te zijn op de eikenprocessierups. Deze rups vormt elk jaar opnieuw een gevaar voor mens én dier – vooral door de brandharen die ernstige klachten kunnen veroorzaken.

Wat is de eikenprocessierups?

De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die haar eitjes legt in de toppen van eikenbomen. Vanaf april (soms al eerder bij zachte winters) komen de rupsen uit en gaan ze in grote groepen op zoek naar voedsel. In mei en juni krijgen de rupsen hun beruchte brandharen: microscopisch kleine, weerhaakachtige haartjes die zich gemakkelijk verspreiden via wind, gras, water en kleding.

Een nest herken je aan dichte spinsels vol vervellingshuiden, haren en uitwerpselen – vaak zichtbaar op de stam of zijtakken van eikenbomen.

Waar komen ze voor?

Door de zachte winters en warme lentes van de afgelopen jaren is de eikenprocessierups nu in vrijwel heel Nederland en België te vinden, met hoge plaagdruk in provincies als Noord-Brabant en Drenthe. Ook andere rupsensoorten, zoals de bastaardsatijnrups (voornamelijk in duingebieden), kunnen vergelijkbare klachten veroorzaken.

Waarom is de rups gevaarlijk voor huisdieren?

Dieren komen ongemerkt in contact met brandharen, bijvoorbeeld via hun neus, poten of vacht. Vooral honden en paarden worden vaak getroffen, maar ook katten kunnen klachten krijgen.

Mogelijke klachten:
  • Honden: speekselen, zwellingen aan lippen of tong, ontstekingen in de bek, kokhalzen, ademhalingsproblemen, rode of ontstoken ogen. In ernstige gevallen kan zelfs een deel van de tong afsterven.
  • Katten: likken of krabben aan de bek, ademhalingsproblemen, ontstoken ogen.
  • Paarden: huidirritatie rond neus of mond, oogontstekingen, benauwdheid, rusteloosheid.

Let op: een ernstige allergische reactie kan levensbedreigend zijn. Snel handelen is cruciaal.

Eerste hulp bij contact

Is je dier mogelijk in aanraking gekomen met brandharen? Volg dan deze stappen:

  • Spoel direct af met lauwwarm water of neem de vacht voorzichtig af met een vochtige doek.
  • Gebruik een plakroller of tape om haartjes van de vacht te verwijderen – wrijf niet.
  • Ogen spoelen met fysiologisch oogwater (zoals Ophta-Clean of AA Oogreiniger).
  • Bek spoelen met water – voorzichtig om verslikken te voorkomen.
  • Smeer de huid met een verzachtende zalf zoals Vetramil Honingzalf.
  • Gebruik PUUR Bombyx: Eerste 1,5 uur: elke 30 min 5 druppels (totaal 15 druppels). Daarna: 2x daags 5 druppels tot de klachten verdwijnen. Uitwendig: direct op de huid druppelen waar irritatie zichtbaar is.
virbac-Ophta-clean-oogreiniger-hond-kat

Ophta-Clean10,95

In mijn mandje
In mijn mandje
AA-oogreiniger-vitamineA-30ml

AA - Oogreiniger7,65

In mijn mandje
In mijn mandje
vetramil-honingzalf-shampoo-paw-wax

Vetramil9,20

In mijn mandje
In mijn mandje
puur-bombyx-50-ml-hond-kat-paard-eiken-processierups

Puur Bombyx18,95

In mijn mandje
In mijn mandje

 

Neem altijd contact op met je dierenarts bij klachten zoals benauwdheid, zwelling of braken.

In sommige gevallen is opname in een dierenkliniek noodzakelijk.

Preventietips

Voorkomen is beter dan genezen. Let op de volgende punten:

  • Vermijd gebieden met veel eikenbomen tijdens het seizoen (april t/m augustus).
  • Pas je wandelroute aan bij waarschuwingen of bij zichtbare nesten.
  • Laat nesten verwijderen door professionals als ze op eigen terrein staan, of meld ze bij de gemeente.
  • Gebruik beschermende kleding voor jezelf en vermijd aanraking met de nesten.
  • Houd kinderen en dieren uit de buurt van rupsen, nesten of vervellingsresten.
Productadvies bij eikenprocessierups

Zorg dat je voorbereid bent en deze producten in huis hebt:

PUUR Bombyx: Inwendig & uitwendig na contact met brandharen

Douxo Calm Shampoo: Verzachtende wasbeurt bij huidirritatie

Vetramil Honingzalf: Verzacht en ondersteunt huidherstel

Ophta-Clean / AA Oogreiniger: Oogspoeling na contact met brandharen

Ophtosan Oogzalf: Kalmerende verzorging van geïrriteerde ogen

Al deze producten zijn vrij verkrijgbaar en geschikt voor honden, katten of paarden (afhankelijk van het product). Let altijd op de gebruiksaanwijzing en overleg bij twijfel met je dierenarts.

Blijf alert

De brandharen van de eikenprocessierups blijven tot ver in augustus actief en kunnen zich kilometers ver verspreiden met de wind. Houd updates in de gaten via het landelijke meldpunt processierups.nu en blijf alert, ook na het rupsenseizoen.

Voor vragen zijn wij elke werkdag telefonisch te bereiken of via [email protected]

Delen
Heb je vragen?

Neem dan contact op met ons team van dierenartsen en paraveterinairen.

Waarom Dierenapotheek.nl

Klantbeoordeling: 9/10 uit beoordelingen

Deskundigheid van een dierenarts

Veilig en betrouwbaar bestellen

Dagelijkse verzending (ma t/m vr)

Gratis verzending binnen Nederland en België vanaf € 59,95

Advies van een dierenarts nodig?

Je kunt ons op werkdagen mailen of bellen met vragen voor jouw maatje. Via deze kanalen sta je in rechtstreeks contact met een van onze specialisten. We delen onze kennis en ervaring met liefde.