Hoe verminder je stress en angst bij je huisdier?

Stress komt veel voor bij honden en katten. Een beetje spanning kan helpen om alert te blijven, maar langdurige stress put het lichaam uit. Hierdoor kunnen ongewenst gedrag, slaapproblemen en prikkelbaarheid ontstaan. Veel eigenaren merken dit bij veranderingen in huis, lawaai, nieuwe dieren of drukte buitenshuis.

Sommige situaties kun je zelf goed begeleiden. In andere gevallen is ondersteuning met gedragsadvies of rustgevende middelen zinvol. Bij aanhoudende of ernstige angstklachten is professionele begeleiding van een gedragstherapeut of dierenarts altijd nodig.

Op www.tinleygedragstherapievoordieren.nl lees je hier meer over.

Stress is een normale lichamelijke reactie op iets dat spannend, nieuw of onvoorspelbaar is. Het lichaam maakt daarbij hormonen aan die zorgen dat een dier snel kan reageren. Als de situatie voorbij is, herstelt het lichaam vanzelf. Bij aanhoudende stress gebeurt dat niet voldoende. Het zenuwstelsel blijft dan te lang “aan” staan, waardoor honden en katten minder herstelmomenten hebben. Je ziet dit onder meer aan:

Dit gedrag is geen “ongehoorzaamheid”, maar een signaal dat je dier ondersteuning nodig heeft.

De meest voorkomende oorzaken zijn veranderingen in de leefomgeving of situaties waarin een dier weinig controle ervaart. Denk aan:

Bij katten spelen daarnaast territorium en routines een belangrijke rol. Bij honden zijn sociale spanning, gebrek aan voorspelbaarheid en te weinig veilige rustplekken vaak een oorzaak.

Een aantal praktische aanpassingen helpt om spanning te verlagen, zoals vaste rustmomenten, voorspelbare routines en veilige plekken waar je dier zich kan terugtrekken. Honden hebben daarnaast baat bij rustige wandelroutes en duidelijke begeleiding. Katten reageren vaak goed op verhoogde slaapplekken, meerdere schuilmogelijkheden en voldoende kattenbakken.

Als een dier moeite blijft houden, kunnen rustgevende supplementen of feromonen ondersteunen. Dit is geen vervanging van training of gedragsbegeleiding, maar draagt bij aan een betere basisrust.

Rustgevende middelen worden vaak gebruikt rond vuurwerk, gezinsuitbreiding, verhuizingen of bezoek aan de dierenarts. Hieronder vind je middelen die veel worden ingezet ter ondersteuning.

Adaptil bestaat uit verschillende producten die allemaal zijn ontwikkeld om honden te ondersteunen in spannende of veranderende situaties. De meeste Adaptil-varianten werken met een synthetische versie van het geruststellende feromoon dat moederhonden aan hun pups afgeven. Dit feromoon kan bijdragen aan een gevoel van veiligheid en helpt honden beter om te gaan met prikkels. Afhankelijk van de situatie kun je kiezen voor een verdamper, halsband of spray. Daarnaast bestaat er een kauwsnack die op natuurlijke ingrediënten is gebaseerd.

Katten hechten sterk aan vaste routines en een voorspelbare leefomgeving. Feliway speelt hierop in door een synthetische versie van het gezichtsferomoon van katten te verspreiden. Dit is het feromoon dat katten gebruiken wanneer ze met hun wangen langs meubels of personen wrijven om een plek als veilig te markeren. Door dit feromoon in huis na te bootsen, kan Feliway bijdragen aan een gevoel van vertrouwdheid en rust.

De Feliway Verdamper is de meest gebruikte variant. Deze verspreidt continu feromonen in één woonruimte en wordt vaak ingezet bij onrust, veranderingen in huis of bij spanningen tussen katten. Veel eigenaren gebruiken de verdamper tijdens een verhuizing, de komst van een nieuw huisdier, verbouwingen of wanneer een kat ongewenst in huis plast of sproeit. De werking is niet versuffend en de verdamper blijft ongeveer een maand actief.

De spray is geschikt voor kortdurende situaties buiten de vertrouwde omgeving, zoals reizen, een bezoek aan de dierenarts of een verblijf in een reismand. Hiermee kun je een beperkte ruimte tijdelijk veilig en herkenbaar maken voor je kat.

Door de omgeving voorspelbaar en stabieler te maken, ondersteunt Feliway katten bij momenten waarop hun stressniveau sneller oploopt. Bij hardnekkig sproeigedrag, agressie of herhaald in huis plassen is altijd aanvullend onderzoek door een dierenarts of gedragstherapeut nodig, omdat dit gedrag een medische of sociale oorzaak kan hebben.

Telizen is een supplement dat L-theanine bevat, een natuurlijk aminozuur dat van oorsprong in groene thee voorkomt. L-theanine staat bekend om zijn kalmerende eigenschappen zonder dat het versuffend werkt. Bij honden en katten wordt Telizen vaak ingezet wanneer zij gevoelig reageren op geluiden, drukte in huis of veranderingen in de omgeving.

Het supplement wordt meestal dagelijks gegeven en heeft enige tijd nodig om goed in te werken. Daarom wordt het rond periodes zoals de jaarwisseling vaak al eerder gestart. Telizen kan helpen om prikkels beter te verwerken en maakt het eenvoudiger om training of gedragstherapie op te pakken. De tabletten zijn smakelijk, waardoor de meeste dieren ze zonder problemen accepteren.

Bij aanhoudende of plotselinge angstklachten blijft onderzoek door een dierenarts of een erkend gedragstherapeut belangrijk, omdat spanning soms samenhangt met pijn, ziekte of conflicten in huis.

Zylkene is een supplement dat alfa-casozepine bevat, een natuurlijk bestanddeel uit melk-eiwit. Dit ingrediënt kan bijdragen aan een gevoel van ontspanning zonder dat het versuffend werkt. Zylkene wordt vaak gebruikt wanneer een dier tijdelijk extra ondersteuning nodig heeft, bijvoorbeeld bij reizen, veranderingen in huis, een pensionverblijf of situaties waarin de voorspelbaarheid voor het dier wegvalt.

De capsules zijn gevuld met poeder dat eenvoudig over het voer gestrooid kan worden. Dat maakt deze variant geschikt voor dieren die gevoelig zijn voor smaakverandering of moeite hebben met het innemen van tabletten. Veel eigenaren gebruiken de capsules tijdens perioden met meer prikkels, zoals de feestdagen of een verhuizing.

Daarnaast bestaat Zylkene ook als kauwvariant: Zylkene Chews. Deze chews bevatten hetzelfde principebestanddeel (alfa-casozepine), maar zijn gevormd als smakelijke kauwbrokjes. Hierdoor zijn ze vooral handig voor dieren die moeilijk te ‘pillen’ zijn of die juist goed reageren op een beloningsvorm. De kauwbrokjes zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes, afgestemd op het gewicht van de hond of kat. De meeste dieren accepteren ze gemakkelijk uit de hand.

Zylkene wordt doorgaans gestart kort voor een bekend stressmoment en zo nodig enkele dagen tot weken gegeven. Het is bedoeld als ondersteuning bij dagelijkse routine en trainingsmomenten. Bij aanhoudende angst, agressie, verstoppen, onrustig slapen, of wanneer een dier ineens anders gaat eten of plassen, blijft onderzoek door een dierenarts of erkende gedragstherapeut noodzakelijk, omdat dit gedrag ook kan samenhangen met pijn, ziekte of sociale spanningen.

Neem contact op met je dierenarts of een erkend gedragstherapeut wanneer:

Gedragsproblemen kunnen een medische oorzaak hebben, zoals pijn, schildklierproblemen of neurologische afwijkingen. Daarom is uitsluiten altijd belangrijk.

Voor professionele gedragsbegeleiding kun je terecht bij erkende specialisten, zoals die te vinden zijn via Tinley.

Stress bij huisdieren komt vaak voor en kan zich uiten in allerlei gedragingen. Door een voorspelbare omgeving te creëren en je dier veilige keuzes te bieden, verlaag je al veel spanning. Supplementen of feromonen kunnen daarnaast ondersteunen in lastige periodes. Bij ernstige of langdurige angst is deskundige begeleiding noodzakelijk.

Intelligentiespellen voor je hond

Stress en angst bij honden

Stress en angst bij katten

Een katvriendelijk huis maken: zo doe je dat

Voor vragen zijn wij elke werkdag telefonisch te bereiken of via [email protected].